Denkfouten in het hedendaags ontwerp gefileerd door ontwerpwetenschapper Jasper van Kuijk. Deze week: parkeren in Utrecht.
De invoering van een nieuwe digitale parkeermethode in Utrecht heeft geleid tot een stroom klachten en discussies in de raad. De methode leidt er volgens vertegenwoordigers van mantelzorgers toe dat kwetsbare Utrechters minder bezoek krijgen en lijden onder eenzaamheid. Waar de gemeente bij introductie nog volhield dat er nauwelijks klachten binnen kwamen en ‘het altijd even wennen is’, is inmiddels wel duidelijk dat er flinke fouten in de digitale parkeerdienst zitten.
Eerder konden bewoners hun bezoek korting geven op het parkeren, door hun bewonerscode te geven, die het bezoek dan invoerde op de parkeerautomaat. Maar het Utrechtse college vond de parkeerautomaten te duur in aanschaf en onderhoud, en zonde van de in beslag genomen openbare ruimte. Dus moet er nu worden ingelogd met DigiD, een account worden aangemaakt, moeten parkeerproducten worden aangevraagd, moet er saldo worden gestort en betaald met Ideal. Voor minder digitaalvaardigen – in Nederland zo’n 2,5 miljoen – is dit een brug te ver. Al helemaal als je bedenkt dat onder ouderen het smartphonebezit beperkt is. Van de 75-plussers heeft maar ongeveer de helft een smartphone, volgens het CBS.
Wie het 13 minuten durende instructiefilmpje van de gemeente doorneemt, zakt de moed in de schoenen bij het enorme aantal stappen en de lijst van 13 verschillende parkeerproducten.
Een ander aspect dat veel Utrechters stoort, is het feit dat het bezoek niet zelf kan betalen voor het parkeren. Hier hebben de ontwikkelaars van het betaalsysteem een belangrijk sociaal element over het hoofd gezien. Bij het eerdere systeem met de kortingcode op de parkeerautomaat gaf je iemand korting. Bij het nieuwe systeem moet de bewoner het parkeren voorschieten en dat terugvragen. Mensen met een krapper budget vinden het vervelend dit terug te vragen aan bezoek, en bij bedrijven moet je maar zien hoe je het terugkrijgt.
Over de auteur
Jasper van Kuijk is ontwerpwetenschapper en columnist voor de Volkskrant. Columnisten hebben de vrijheid hun mening te geven en hoeven zich niet te houden aan de journalistieke regels voor objectiviteit. Lees hier onze richtlijnen.
Dat werpt de vraag op waarom er niet gekozen is voor een publieke parkeerwebsite, waar bezoek zichzelf kan aanmelden en betalen, en dan een kortingscode kan krijgen van degene bij wie ze op bezoek gaan. Het college heeft laten weten dat het ‘achteraf bezien heeft onderschat hoe groot de impact is van een overstap naar een digitale app op gebruikers in de stad’. Om dit soort fiasco’s te voorkomen, zouden overheden bij aanbestedingen en invoering altijd moeten toetsen hoe gebruiksvriendelijk een nieuwe digitale oplossing is. En vooral ook of deze echt door alle gebruikersgroepen te gebruiken is. Vooral dat laatste stelt extra hoge eisen aan gebruiksvriendelijkheid, en vaak vergt het ook het ontwikkelen van goede niet-digitale alternatieven. Dat bewoners bezoekers kunnen laten parkeren is meer dan het betaald wegzetten van een vervoersmiddel. Het betekent bezoek, gastvrijheid, verzorging, meedoen. Dat wil je voor iedereen toegankelijk houden.